Metrologia nauką interdyscyplinarną

21.03.2022 blog

Metrologia odgrywa ważną rolę we wszystkich dziedzinach życia i jest powszechnie uznawana za naukę interdyscyplinarną. Należy jednak zaznaczyć, że metrologię samą w sobie można traktować jako odrębną dyscyplinę naukową mimo, iż nie jest to prawnie sformalizowane. Świadczą o tym m.in.:

  • funkcjonowanie Głównego Urzędu Miar,
  • rozwijanie metrologicznych ośrodków naukowych,
  • powstawanie i rozwijanie czasopism naukowych związanych merytorycznie z metrologią,
  • szeroka grupa naukowców zajmująca się metrologią,
  • określona problematyka metrologiczna, bazująca na teorii poznania z charakterystycznymi metodami i technikami badawczymi.

Metrologia, podkreślając jej interdyscyplinarność, łączy wszystkie gałęzie przemysłu, a także sektory gospodarki. Obecne trendy związane z przemysłem 4.0, digitalizacją oraz integracją danych i procesów, zdalną kontrolą czy też przetwarzaniem dużych zbiorów danych implikują konieczność jej ciągłego rozwoju. Ponadto obowiązujące coraz bardziej restrykcyjne wymagania stawiane wytwarzanym produktom sprawiają, że ekspresowo zwiększa się rynek najnowocześniejszych urządzeń pomiarowych, którego potencjał wciąż jest bardzo duży. Innowacyjne technologie pomiarowe wykorzystywane są w sektorach takich jak np.: lotnictwo, motoryzacja i kosmonautyka. Podkreślenia wymaga również, że są one ważne w obszarach technicznych, ochronie zdrowia, inżynierii środowiska czy też w handlu. Obecnie współczesna medycyna także jest bardzo ściśle związana z pomiarami, których celem jest poznawanie określonych właściwości organizmu. Pomiar temperatury ciała lub ciśnienia tętniczego już dawno jest niewystarczający. Teraz, szczególnie w dobie ogólnoświatowej pandemii COVID-19, przed metrologią medyczną stają coraz to nowsze wyzwania. Przedmioty codziennego użytku, chociażby samochody, są wyposażone w różnorodne układy pomiarowe, zapewniające użytkownikowi bezpieczeństwo, ułatwiając prowadzenie samochodu w trudnych warunkach atmosferycznych oraz sprawiając, że manewrowanie jest znacznie łatwiejsze, dzięki zastosowaniu np. czujników parkowania. W inżynierii środowiska metrologię wykorzystuje się m.in. do oceny jakości powietrza czy też czystości wód. Innym przykładem, istotnym dla naszego zdrowia, jest produkcja leków, przy której również ważne są precyzyjne pomiary masy poszczególnych składników. W przypadku popełnienia błędu może to skutkować wprowadzeniem na rynek leku szkodliwego dla pacjenta. Żeby uniknąć takich sytuacji, szczególny nacisk kładzie się na kontrolę jakości. Metrologia jest więc nieodłączną częścią życia człowieka. Do tej pory metrologia koncentrowała się przede wszystkim na poszerzaniu zbioru wielkości mierzalnych, konstruowaniu nowych narzędzi pomiarowych oraz zwiększaniu dokładności i rozdzielczości obecnie stosowanych, a także opracowywaniu kolejnych algorytmów pomiarowych. Jednak rozwój przemysłu 4.0, wizja przemysłu 5.0 i coraz większa cyfryzacja pomiarów, w tym także praca zdalna, wymuszają dalszy postęp tej dziedziny.

Kończąc, należy podkreślić, że metrologia determinuje rozwój gospodarki krajowej i od niej w dużej mierze zależy poziom technologiczny Polski.

fundusze.png

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego, Program Operacyjny Wiedza Edukacja Rozwój 2014-2020 "PL2022 - Zintegrowany Program Rozwoju Politechniki LubelskiejPOWR.03.05.00-00-Z036/17